Ο διευθυντής του Μαρασλείου Δημοτικού Σχολείου μπαίνει στην τάξη να αντικαταστήσει τη δασκάλα της Α’ δημοτικού, που απουσιάζει. Λέει στους μαθητές θα τους διαβάσει ένα παραμύθι. «Δε γίνεται, αυτή την ώρα έχουμε ελεύθερο κείμενο», απαντούν ήρεμα τα πρωτάκια. «Η τάξη λειτουργεί κανονικά, κι ας λείπει ο δάσκαλος. Κανείς έχει την εντύπωση, ότι τα πρωτάκια δεν ακούν τίποτα, πράγμα λανθασμένο. Αν τα παιδιά αισθάνονται κάτι δικό τους, το υπερασπίζονται», περιγράφει η δασκάλα Κατερίνα Παούρη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Κάθε Παρασκευή τα παιδιά έχουν συμβούλιο τάξης. Λόγω εκλογών, για δυο συνεχόμενες Παρασκευές τα σχολεία παρέμειναν κλειστά. «Το πρώτο πράγμα που είπαν, όταν επέστρεψαν την Τρίτη, ήταν πώς θα αναπληρώσουν τα συμβούλια που έχασαν, γιατί “έχουν πολλά πράγματα να συζητήσουν”», αναφέρει η κ. Παούρη.
Μελέτη περιβάλλοντος με καλλιέργεια λαχανόκηπου στο σχολείο, περίπατοι με θέματα τους συγγραφείς, γλύπτες, ιστορικά γεγονότα της γειτονιάς, συμβούλιο τάξης, αλληλογραφία με άλλα σχολεία, σχολική εφημερίδα και άλλα χαρακτηρίζουν την παιδαγωγική προσέγγιση της μεθόδου του διάσημου Γάλλου παιδαγωγού Σελεστέν Φρενέ (Celestin Freinet 1896-1966), που έχουν επιλέξει και εφαρμόζουν εκατοντάδες νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε όλη την Ελλάδα.
Μια πρωτοβουλία, που γεννήθηκε στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, μέσα στην οικονομική κρίση, αλλά ήδη εφαρμόζεται σε πολλές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής. «Μετά το 2010 βλέπαμε τη χώρα να πηγαίνει στα βράχια, και είπαμε, ας βελτιώσουμε τα σχολεία μας», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δάσκαλος Μπάμπης Μπαλτάς.
Η ιδέα του δημοκρατικού και ελεύθερου σχολείου ξεκίνησε στη Γαλλία, ενώ στην Ελλάδα εφαρμόστηκε κατά το μεσοπόλεμο πρώτη φορά, αλλά σταμάτησε εξαιτίας της δικτατορίας.
Τότε, σε σχολείο στην Καλογρέζα, το 1931, εγκαθίσταται το πρώτο τυπογραφείο σε σχολικό χώρο. Φέτος, λειτούργησε τυπογραφείο μέσα στο σχολείο του 4ου δημοτικού Ταύρου.
Η συνεργασία μεταξύ των μαθητών, η σύνδεση θεωρίας και πρακτικής μέσα από την παραγωγή και την προσφορά υπηρεσιών, η συμμετοχή των μαθητών στις αποφάσεις της τάξης, η ισότητα, η ελεύθερη έκφραση, η επαφή με την κοινότητα και τη γειτονιά αποτελούν τον κορμό της μεθόδου. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει η τεχνολογία, όπως η τυπογραφία, το ραδιόφωνο, ο κινηματογράφος και κάθε είδους εργαλεία. Κάθε παιδί αναγνωρίζεται σαν ξεχωριστή προσωπικότητα και ο ρόλος του εκπαιδευτικού συνίσταται κυρίως στο να βοηθήσει τους μαθητές να βρουν οι ίδιοι το δρόμο της γνώσης, αντί του συμβατικού δασκάλου-αυθεντία.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ μίλησε για τη μέθοδο αυτή με εκπαιδευτικούς από το Μαράσλειο δημοτικό (Κολωνάκι), το 36ο δημοτικό Αθηνών (Εξάρχεια), το 21ο Νηπιαγωγείο (Γκύζη) και το 123ο δημοτικό Γκράβας (Πατήσια).
ΑΠΕ-ΜΠΕ